Bir Halk Sağlıkçının Fikir Bulutu

Öz

Bu yazı ülkemizde halk sağlığı alanının durumu ile ilgili fikirleri sıralamak, bazen kendi kendimize bazen meslektaşlar arasında dertlendiğimiz hususları paylaşmak, farklı görüşlere sahip kişilerin nitelikli tartışmalarını provoke etmek, nihayetinde ülkemizin halk sağlığı uygulamalarına katkı sunmak niyetiyle kaleme alınmıştır. Mevcut durum bir bilim dalı olarak halk sağlığı, halk sağlığının operasyonel rolü ve halk sağlığı profesyonelleri unsurlarıyla değerlendirilmiştir. Bu unsurlar kısaca gözden geçirildikten sonra öne çıkan ihtiyaç ve boşluklar, ülkemize özel güncel bir halk sağlığı felsefesinin derinleştirilmemiş olması, küresel sağlık tartışmalarında varlığımızın kısıtlı olması, mevcut akademik tasarımda halk sağlığının sosyal bileşenlerinin güdük kalması, uzmanlık eğitiminin sahanın ihtiyaçlarına cevap vermemesi, Sağlık Bakanlığının halk sağlığı insan gücü ihtiyacını ve rolünü tanımlamaması, sahada epidemiyolojik yaklaşım ile halk sağlığı hizmetlerinde veriye ve kanıta dayalı karar verme süreçlerinin eksik kalması olarak sıralanmıştır. Sağlık Bakanlığı’nın yeni döneminde alabileceği kritik kararlardan biri olarak ülkenin halk sağlığı ihtiyaçlarının farkında olan ve sağlığın sosyal bileşenlerini gündeme alan bir politikaya geçilmesi önerilmektedir.

Referanslar

1. Bergenheim, S. (2018). The population, its health and social sciences. Nordic Studies on Alcohol and Drugs, 35(2), 84-90. DOI: 10.1177/1455072518765325
2. CSDH (2008). Closing the gap in a generation: health equity through action on the social determinants of health. Final Report of the Commission on Social Determinants of Health. Geneva, World Health Organization.
3. Çöl, M. (2018) Halk Sağlığı Anabilim Dallarının Tarihçesi. İçinde: Okyay, P., Dedeoğlu, N., Öztek, Z. (Ed). Tarihsel Bakışla Türkiye'de Halk Sağlığı. (ss. 241-261). Halk Sağlığı Uzmanları Derneği (HASUDER).
4. Eser, E. (2017) Sağlık Bakanlığı Bünyesinde (Alanda) Çalışan Halk Sağlığı Uzmanları Envanteri Raporu. Halk Sağlığı Uzmanları Derneği (HASUDER) Sağlık Politikaları ve İstihdam Çalışma Grubu.
5. Irwin A, Scali E. (2010) Action on the Social Determinants of Health: learning from previous experiences. Social Determinants of Health Discussion Paper 1 (Debates). World Health Organization.
6. Kılıç, B., Şahan, C., & Bahadır, H. (2014). Dünyada ve Türkiye'de Halk Sağlığı Uzmanlık Eğitiminin Tarihçesi, İçeriği ve İstihdam Politikaları. TAF Preventive Medicine Bulletin, 13(6), 495-504. DOI: 10.5455/pmb1-1391021987
7. Köksal Vayısoğlu, S. (2022). Ulusal ve uluslararası katılımlı halk sağlığı kongrelerinde sunulan bildirilerin yayına dönüşme oranları. Turkish Journal of Public Health, 20(3), 474-484. DOI: 10.20518/tjph.884208
8. Marmot, M. (2014). Review of social determinants and the health divide in the WHO European Region: Final report. World Health Organization. Regional Office for Europe.
9. Öztek, Z. (2018) Halk Sağlığı Kavramı ve Uzmanlığı. İçinde: Okyay, P., Dedeoğlu, N., Öztek, Z. (Ed). Tarihsel Bakışla Türkiye'de Halk Sağlığı. (ss. 1-10). Halk Sağlığı Uzmanları Derneği (HASUDER).
10. Özyurda, F. (2018) Mezuniyet Sonrası Halk Sağlığı Eğitimi. İçinde: Okyay, P., Dedeoğlu, N., Öztek, Z. (Ed). Tarihsel Bakışla Türkiye'de Halk Sağlığı. (ss. 263-273). Halk Sağlığı Uzmanları Derneği (HASUDER).
11. Pınarbaşı, Ş., & Çalışkan, D. (2022). Türkiye’de mezuniyet sonrası halk sağlığı eğitim programlarının geleceği konusunda nitel yöntemle bir değerlendirme yapılabilir mi?. Turkish Journal of Public Health, 20(2), 276-279. DOI: 10.20518/tjph.1011266
12. Taşdemir, M. (2018). Halk Sağlığında İyileştirme Fırsatları. SD (Sağlık Düşüncesi ve Tıp Kültürü) Dergisi, 48, 6-7.
13. Uğur N. (2019) Türkiye’de Halk Sağlığı Anabilim Dallarının Son On Yılda Uluslararası Literatüre Katkısının ‘‘Pubmed’’ Veri Tabanı Üzerinden İncelenmesi Araştırması. [Yayımlanmamış tıpta uzmanlık tezi]. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı Anabilim Dalı.
14. WHO (1948). Constitution of the World Health Organization. World Health Organization.