Engelleri Aşmak: İş Dünyasında Kadınların Tarihsel Yolculuğu

Öz

Kadınların iş dünyasındaki yolculuğu, tarih boyunca toplumsal, ekonomik ve kültürel değişimlerle şekillenmiş, karmaşık ve çok yönlü bir süreçtir. Bu süreçte kadınlar, ev içi rollerinden iş gücünün ayrılmaz bir parçası haline gelmiş ve lider pozisyonlara kadar yükselmişlerdir. Erken tarım toplumlarında kadınlar, ev işleri ve tarım faaliyetlerinde önemli roller oynamışlardır. Ekonomik faaliyetleri çoğunlukla ev merkezliydi ve bu dönemde kadınların iş gücü olarak tanınması sınırlı düzeyde kalmıştır. Sanayi Devrimi ile birlikte, kadınlar fabrikalarda çalışmaya başlamıştır. Düşük ücretli ve zor koşullar altında çalışan kadınlar, tekstil ve hizmet sektörlerinde yoğunlaşmıştır. Bu dönemde kadın emeği ekonomik açıdan önemli hale gelmiş, ancak haklar ve çalışma koşulları genellikle ihmal edilmiştir. Yirminci yüzyılın başlarında, kadınların eğitim ve iş gücüne katılımı artmıştır. Özellikle I. ve II. Dünya Savaşları sırasında erkeklerin cephede olması nedeniyle kadınlar, fabrikalar ve diğer iş kollarında daha fazla yer almaya başlamıştır. Savaş sonrasında da iş dünyasında kalmaya devam etmişler, bu da kadınların iş gücüne sürekli katılımını sağlamıştır. Günümüzde kadınlar, iş dünyasında giderek daha fazla liderlik rolleri üstlenmiştir. Yönetim pozisyonlarında, girişimcilikte ve çeşitli sektörlerde önemli başarılara imza atmışlardır. Ancak cinsiyet eşitsizliği, cam tavan engelleri ve ücret farkları gibi sorunlar hala devam etmektedir. Kadınların iş dünyasındaki tarihsel yolculuğu, toplumsal değişimlerin bir aynasıdır. Bu süreçte karşılaşılan zorluklar ve elde edilen başarılar, kadınların iş dünyasında eşitlik için verdiği mücadelenin bir göstergesidir. Gelecekte daha adil ve kapsayıcı bir iş dünyası yaratmak için, bu yolculuk devam etmektedir.

Referanslar

1. Bir Bakışta Eğitim 2023: Türkiye Üzerine Değerlendirme ve Öneriler. https://tedmem.org/storage/writes/November2023/kCGG0xg8T0MwPf7kdfbK.pdf
2. Erikli S. Çalışma Yaşamında Toplumsal Cinsiyet Ayrımcılığının Görünümü. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2020; 2(1): 39-60.
3. Global Gender Gap Report - https://www.weforum.org/reports/global-gender-gap-report-2021
4. İmamoğlu D. Cam Tavan Sendromu İle Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişki: Kadın Çalışanlar Üzerine Bir Araştırma. T.C İstanbul Arel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı İşletme Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, 2016.
5. International Labour Organization (ILO) - https://www.ilo.org/global/lang--en/index.html
6. Kaya C. Çalışma Yaşamında Kadın İşgücü Sorunları ve Örgütlenme Eğilimleri. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Anabilim Dalı Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Programı Yüksek Lisans Tezi, 2009.
7. OECD, https://www.oecd.org/
8. PwC Women in Work 2024. https://www.pwc.com.tr/tr/Hizmetlerimiz/insan-yonetimi-ve-organizasyon-danismanligi/2024/pdf/calisma-hayatinda-kadinlar-endeksi-2024.pdf
9. Sağlık B, Çelik HY. Küreselleşen Çalışma Hayatında Kadının Rolü. Fırat Üniversitesi İİBF Uluslararası İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi 2018; 2(2): 95-120.
10. TÜİK, https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Istatistiklerle-Kadin-2023-53675
11. Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM), https://www.tbmm.gov.tr/
12. United Nations Women, https://www.unwomen.org/en
13. World Bank, https://www.worldbank.org/
14. Yılmaz M, Zuğal Y. Kadının İşgücüne Katılımının Tarihsel Gelişimi ve Kadın İstihdamını Etkileyen Faktörler: Türkiye ve Avrupa Örneği. EconWorld, 2015, IRES, Torino, Italy.