Hem Kitap Hem Film: “Hakkari’de Bir Mevsim"

Öz

Ferit Edgü’nün şiirsel bir dille kaleme aldığı ve gerçek bir yaşam öyküsüne dayalı “O/Hakkari’de Bir Mevsim” romanı 1977 yılında yayınlandı. Sakıncalı bir ilkokul öğretmeninin Hakkari’de bir dağ köyüne (Pirkanis-Işıklar) sürgüne gönderildiği 1970’li yılların dönemini anlatan roman, öğretmenin köyde geçirdiği bir kış mevsimine odaklanıyor. 1983 yılında filme çekilen roman, 1984 Berlin Film Festivalinde Gümüş Ayı dahil dört ödül birden aldı. 1 saat 50 dakikalık filmin senaryo yazarlığını Onat Çağlar, yönetmenliğini ise Erden Kıral yapmıştır. Film, usta oyuncu Genco Erkal’ın ve ona eşlik eden Şerif Sezer ve Rana Cabbar’ın eşsiz oyunculuğuyla bir seyir abidesine dönüşmüş durumda. Filmin müziklerini ise Timur Selçuk yapmış. Roman, Kürt dağ köylülerinin yoksulluğunu, yalnızlığını, eğitimsizliğini, kaçakçılığı, töreleri ve gelenekleri ele alıyor. Ayrıca ülkemizin yönetim sistemini, eğitim sistemini, sağlık sistemini kısacası Türkiye’nin tüm idari, politik, ekonomik ve kültürel yanlarını yer yer kara mizahla yer yer de realistik bir şekilde eleştiriyor.

Ancak film kitabın birebir uyarlaması değil. Romanda olmayan pek çok sahne filmde varken, romandaki pek çok konu da filmde yer almıyor fakat romanın ana fikri filmde korunmuş durumda: sürgüne gönderilen sakıncalı bir öğretmen ve bir dağ köyünde Kürt köylülerin Türkiye’den kopuk yalnız ve yoksul yaşamı. Öğretmen “öteki” veya “O” konumundadır.  Her ne kadar film roman kadar başarılı olmasa da ülkemizdeki yoksulluğu, feodal yaşamı ve toplumsal cinsiyeti ele alması nedeniyle izlenmesi gereken filmler listesinde yer almalıdır.